Història aragonesa del pontificat d’Alexandre VI (3)

escut_Borja{6} Cómo muchas potentades ytáliquas dieron la obediencia a papa Alexandro, e cómo quiso abolir la donación de Innocencio, e cómo Vergíneo Ursino pretendió seyer suya y le favoresció grandemente el rey de Nápoles, e de dónde vino todo el mal principal al preffato rey.

Por días muchas potentades ytáliquas, cavalleros, nobles famosos e grandes hombres de la Ytalia prestaron la obediencia al preffato summo Alexandro, nuevo pontíffice, como a otros papas e pontíffices vicarios de Christo fue acostumbrado dar e prestar. Y su sanctedat pocho empués, el primero acto que compeçó a fazer, quiso abolir aquella donación fecha por Innoçençio, su predecessor, a Francisqueto Çibo, su fixo bastardo, de la baronía de l’Anguilara e Cerveteri, en la qual donatión su sanctedat, qui lasoras era el principal cardinal del collegio de los cardinales de la corte romana, havía dado e prestado su consentimiento; agora quería reassumir en sí dita baronía. Fízole dar sentimiento d’esta revocación. Y como fuesse hombre de pocho esfuerço, veyendo por la muerte de su padre, el preffato Innocencio, que los amigos lo dexavan, quísose [13] dezir çeladamente que vendió la baronía al Vergíneo Ursino, tío de su muxer, poderoso cavallero e mucho nombrado entre los otros de la Ytalia, poniendo precio de quaranta mil ducados d’oro de cámera. Esta donación con venda stuvo mucho cauta e secreta fata que públicamente el preffato senyor Alexandro quiso poner fuerça en tomársela. Esti Francisqueto, temiéndose de seyer apresonado, fuyó de Roma a la ciudat de Florencia, y lasoras esti Vergíneo Ursino publicó la vendición a él fecha, con la possessión havida, y cómo era tovido e reputado por verdadero senyor. Lasoras el papa, que ya del tiempo de su tío el papa Calixto trahía çeladamente [m]ala voluntat al Vergíneo e a toda su casada, con fuerça e potencia de senyor directo quiso haverla a su mano, affirmando que la vendición era fictamente fecha en frau de la Ecclesia e con cubierta e non con verdat ninguna. Esti Vergíneo se puso en maravellosa deffensa cuentra el papa. Por esta resistencia, el summo pontíffice procedió contra él a todas censuras ecclesiástiquas e otros remedios de justicia con los quales le podiesse quitar non solamente la baronía, mas ahun los otros castillos e tierras que antiguamente solían seyer de la Ecclesia. Por esto el preffato Vergíneo demandó ayuda a la magestat del rey, qui lo tenía en su protector e deffensor. Esti rey, recordándose del assenyalado servicio que le fizo en tiempo de papa Innocencio, líberamente contra el papa se mostró, offresciéndole vida y estado por deffensión suya; por hun fixo más complidamente non lo pudo fazer.

D’esti acto fue grandemente yrado el pontíffice contra el rey. Prepuso su sanctedat distruyrlo y fazerle perder todo su stado real, e puso en ello todas sus fuerças [13v] con effecto, segunt que por adelante fuere visto. Mostró seguir esti Alexandro non solamente los vestigios de su tío papa Calixto, cúpido a esti acto facinoroso, mas de los otros ahun pontíffices que entrando en el papado, segunt fue dicho, todos con lança en mano quisieron con grande superbia echarlo de la silla real y despuntar en él. Y porque su sanctedat podiesse más atraher su fin al que desseava, mayormente que havía a competir con rey, non quiso fazer scudo de potencia ni senyoría ninguna ytálicha, sino de otro rey. E por atraher esto al fin que desseava, intercediendo el preffato senyor Schano, el qual con su hermano mayor el senyor Ludovico de Milán tenían entramos mala voluntat al preffato rey e a su casada, con voluntat del preffato senyor grande el pontíffice, estos dos hermanos scribieron al roy Xarles, el de Francia, demandándole subvención e ayuda para el summo pontíffice, el qual le daría la nueva conquista del realme contra don Ferrando d’Aragona, qui se llamava rey y era occupador del regno contra toda justicia. Hoyr esto fue gratíssimo al roy de Francia e promiso dar ayuda e favor non solamente al summo pontíffice, mas ahun a estos de Milán contra el preffato rey de Nápoles.